بررسی بردباری گیاهان به آلودگی نفتی در اراضی اطراف حوضچه های تبخیر پساب یکی از واحدهای نفتی جنوب

امروزه استفاده از منابع نفتی و نیز آلودگی زیست محیطی ناشی از آن رو به افزایش است. مناطق جنوبی کشور، از آن جمله خوزستان، از مهم ترین نواحی نفت خیز بشمار می آیند. با توجه به اینکه آلودگی نفتی به اشکال مختلف، مانند آلودگی آب، هوا و خاک، می تواند بر روی تمام موجودات زنده از جمله گیاهان اثرات نامطلوبی را بر جای بگذارد و گیاهان نیز بسته به میزان حساسیت و مقاومتشان به آلاینده ها پاسخ های دفاعی متفاوتی را نشان می دهند، در تحقیق حاضر با در نظر گرفتن دو ناحیه، یکی به عنوان ناحیه شاهد (پاک) و دیگری ناحیه آلوده (منطقه نفتی)، از یک سو اثرات آلاینده های هوا (برخی اثرات بیوشیمیایی- فیزیولوژیکی) بر روی دو گونه درختی اوکالیپتوس (eucalyptus camaldulensis) و کهور (prosopis juliflora) در ناحیه آلوده نفتی مورد بررسی قرار گرفت و با ناحیه شاهد مقایسه گردید و از سوی دیگر تعیین شاخص مقاومت به آلودگی هوا (apti) برای این دو گیاه انجام شد. نتایج این مطالعه نشان می دهد با توجه به تغییرات ایجاد شده (بیوشیمیایی و مورفولوژیکی) در نمونه های مورد بررسی می توان گفت که این گیاهان تحت تأثیر تنش آلودگی قرار داشته و هر یک از این دو گونه به طریقی خود را با شرایط تنش زای محیط آلوده سازگار کرده اند و در حقیقت هر یک به طریقی خاص حضور آلاینده ها را تحمل می کنند. همچنین محاسبه apti نشان داد که هر دو گیاه جزء نمونه های حساس به آلودگی می باشند و می توانند به عنوان شناساگر آلودگی هوا مورد استفاده قرار بگیرند. در مرحله آخر به منظور تعیین نقش دو گیاه علفی دم عقربی (scorpiurus muricatus) و گلرنگ وحشی (carthamus oxyacantha) در فرایند گیاه پالایی منطقه، میزان غلظت دو عنصر سرب و نیکل در خاک منطقه نفتی اندازه گیری و میزان این دو عنصر در دو گونه گیاهی مذکور، نیز سنجیده شد. نتایج این سنجش نشاندهنده نقش نسبتاً خوب گیاه دم عقربی در جذب عنصر سرب از خاک آلوده می باشد.